CNBC: Ngân hàng Nhật Bản kiên trì chính sách siêu nới lỏng trong bối cảnh 'cực kỳ ' bất ổn; đồng yên sụt giảm

Ngày 19/12/2023) Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đã duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng trong cuộc họp cuối cùng của năm nay, điều này đã đảo ngược xu hướng tăng giá gần đây của đồng yên Nhật do các nhà hoạch định chính sách chờ đợi những dấu hiệu cụ thể hơn về sự tăng trưởng tiền lương đáng kể.

BOJ giữ nguyên lãi suất ở mức -0.1% và duy trì chính sách kiểm soát đường cong lợi suất (YCC), theo đó mức trần của lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm được giữ ở mức 1%.

Chủ tịch BOJ Kazuo Ueda cho biết trong cuộc họp báo rằng "Mức độ bất ổn về triển vọng là rất cao và chúng tôi vẫn chưa thấy lạm phát đạt được mục tiêu một cách bền vững và ổn định. Do đó, hiện tại khó có thể cho biết chắc chắn cách chúng tôi có thể thoát khỏi chính sách siêu nới lỏng."

Ông Ueda cũng nói thêm rằng "Nếu chúng tôi ngừng lãi suất âm, lãi suất sẽ tăng nhẹ. Nhưng chi phí vay thực tế điều chỉnh theo lạm phát sẽ vẫn thấp, do đó điều kiện tiền tệ sẽ vẫn thuận lợi."

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm giảm xuống 0.622% và đồng yên suy yếu sau quyết định của BOJ, giảm hơn 1% xuống còn 144.33 so với đồng đô la Mỹ. Chỉ số chứng khoán Nikkei 225 tăng 1.4% lên mức đóng cửa cao nhất trong gần hai tuần.

Những bình luận trước đó của Ueda vào đầu tháng 12 đã làm dấy lên kỳ vọng về việc thay đổi chính sách tiền tệ, kích hoạt đà tăng giá của đồng yên. Ngân hàng trung ương Nhật Bản đã thận trọng trong việc tháo gỡ chính sách tiền tệ siêu lỏng đã duy trì từ lâu, lo ngại rằng bất kỳ động thái vội vàng nào cũng có thể gây nguy hiểm cho những cải thiện ban đầu gần đây.

Nhìn chung, BOJ đã dần nới lỏng kiểm soát lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ba lần trong năm ngoái - lần cuối vào tháng 12 năm ngoái, tháng 7 và tháng 10.

Tăng trưởng lương

Trong bối cảnh BOJ có thể gỡ bỏ chính sách tiền tệ siêu lỏng đang bị thách thức bởi nền kinh tế chững lại và lạm phát giảm, hầu hết các nhà kinh tế dự đoán Thống đốc Kazuo Ueda chỉ đưa ra những thay đổi vào năm tới, sau khi cuộc đàm phán lương mùa xuân hàng năm xác nhận xu hướng tăng lương đáng kể.

"Ngay cả khi lương thực tế giảm so với năm trước, nếu chúng ta kỳ vọng mức lương sẽ tăng trong tương lai và lạm phát tiêu dùng tiếp tục giảm, điều đó có thể khiến lương thực tế chuyển sang hướng tích cực," Ueda nói.

"Nếu có triển vọng lương thực tế sẽ chuyển sang hướng tích cực do những yếu tố này, thì sự sụt giảm cơ bản của lương thực tế sẽ không phải là trở ngại cho việc bình thường hóa chính sách," ông nói thêm.

Liên đoàn lao động lớn nhất Nhật Bản, Rengo, cho biết vào tháng 10 rằng họ sẽ yêu cầu tăng lương ít nhất 5% tại các cuộc đàm phán lương mùa xuân năm tới. Liên đoàn đã xoay sở để có được mức tăng lương lớn nhất trong ba thập kỷ tại các cuộc đàm phán tháng 3 năm nay.

"Chúng tôi sẽ không quyết định chính sách dựa trên suy nghĩ rằng chúng tôi cần phải vội vàng chỉ vì Fed có thể hành động trước ba hoặc sáu tháng. Kazuo Ueda Thống đốc BOJ

Ueda cho biết, "Giám đốc điều hành của một số công ty lớn đang nhận định về triển vọng tăng lương. Tuy nhiên, các cuộc điều trần của chúng tôi cho thấy nhiều công ty vẫn chưa quyết định chính sách lương cho năm tới do tình hình kinh tế nhiều bất ổn."

"Một số công ty nhỏ hơn dường như đang gặp khó khăn trong việc chuyển giao chi phí nguyên liệu thô và nhân công cao hơn. Cơ hội để xu hướng lạm phát tăng tốc hướng tới mục tiêu giá của chúng tôi dần cao hơn. Nhưng chúng tôi vẫn cần xem xét liệu chu kỳ tăng lương-lạm phát tích cực có diễn ra hay không," Ueda nói thêm.

Triển vọng lạm phát

Vào thứ Sáu, Ngân hàng trung ương Nhật Bản cũng cho biết họ kỳ vọng lạm phát lõi (được coi là lạm phát loại trừ giá thực phẩm) sẽ duy trì trên 2% trong năm tài chính 2024. Mặc dù lạm phát  lõi vượt quá mục tiêu 2% đã nêu trong 19 tháng liên tiếp, BOJ vẫn "kiên nhẫn tiếp tục" với chính sách tiền tệ cực kỳ linh hoạt.

"Lạm phát lõi" (lạm phát trừ giá thực phẩm và năng lượng) đã vượt quá mục tiêu 2% của BOJ trong 13 tháng liên tiếp. Đối với BOJ, ưu tiên là lạm phát ở Nhật Bản được thúc đẩy bởi nhu cầu trong nước, bền vững và ổn định hơn. Ngân hàng tin rằng việc tăng lương sẽ chuyển thành một chu kỳ tích cực mạnh mẽ hơn, khuyến khích người tiêu dùng chi tiêu.

Tuy nhiên, lạm phát cao đang bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến chi tiêu của người tiêu dùng ở Nhật Bản. Điều này đã góp phần vào sự suy giảm kinh tế quý đầu tiên của Nhật Bản trong hơn ba năm trong quý từ tháng 7 đến tháng 9, giảm 2.9%, theo dữ liệu chính phủ được sửa đổi công bố ngày 8/12.

Chính sách tiền tệ của BOJ phức tạp và đa diện do các công cụ nới lỏng định lượng khác nhau mà họ đã sử dụng để tái khởi động nền kinh tế lớn thứ ba thế giới trong ba thập kỷ qua.

Chính sách siêu nới lỏng của BOJ cũng khiến họ trở nên khác biệt như một kẻ lạc lõng trong thời điểm các ngân hàng trung ương lớn khác đang tăng lãi suất để chống lại lạm phát cao cứng đầu. Sự khác biệt về chính sách này một phần đã giải thích cho những áp lực lên đồng yên Nhật và trái phiếu chính phủ.

Tuy nhiên, Ueda cho biết bất kỳ quyết định nới lỏng nào của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cũng sẽ không trực tiếp ảnh hưởng đến việc hoạch định chính sách của BOJ.

"Nếu Fed chuyển sang chu kỳ cắt giảm lãi suất, bối cảnh của một quyết định như vậy sẽ tác động đến kinh tế Nhật Bản thông qua các tác động như biến động tiền tệ và khả năng hạ cánh mềm của Mỹ. Nhưng chúng tôi sẽ không quyết định chính sách dựa trên suy nghĩ rằng chúng tôi cần phải vội vàng chỉ vì Fed có thể hành động trước ba hoặc sáu tháng," ông nói.