Đường Link trên báo Đầu Tư Tài Chính
Đường Link trên báo Cafef
Vai trò của FED trong việc cứu giá dầu.
Thỏa thuận giữa Nga và Saudi Arabia chưa đủ để cứu giá dầu.
Ngày
11.2.2016, Theo đó, giá dầu bật tăng hơn 10% từ mức đáy 26 USD/thùng sau thỏa
thuận giữa Nga và Saudi Arabia về việc “đóng băng” sản lượng dầu. Thỏa thuận của
Nga và Saudi Arabia là cực kỳ quan trọng để cứu đà giảm của giá dầu hơn 70%
trong vòng 18 tháng qua. Nga và Saudi Arabia chiếm đến 24% tổng lượng sản xuất
dầu toàn cầu nên thỏa thuận giữa hai quốc gia này sẽ mang lại tác động tích cực.
Tuy
nhiên, đó không phải là tất cả. Theo ước tính của EIA, mức dư thừa nguồn cung
trong năm 2015 là từ 200,000 thùng/ngày đến 2 triệu thùng/ngày. Năm 2016, việc
dư thừa cung vẫn diễn ra, ước khoảng 650,000 thùng/ngày và bất cứ quốc gia nào
tăng sản lượng cũng có thể tác động mạnh lên giá dầu. Hiện tại, còn nhiều quốc
gia chưa tham gia vào thỏa thuận nên thỏa thuận trên vẫn chưa thể cắt giảm khả
năng dư thừa nguồn cung. Ví dụ như Iran, quốc gia chưa đồng ý với thỏa thuận
này, đang có ý định gia tăng sản lượng sản xuất từ 500,000 thùng đến 1 triệu
thùng dầu mỗi ngày. Hiện tại, mối quan hệ giữa Iran và Saudi Arabia là khá căng
thẳng sau mâu thuẫn hồi đầu năm nên khả năng Iran đồng ý với thỏa thuận trên là
khá thấp. Nếu như một mình Iran tăng sản lượng thì cũng đủ gây ra sự dư thừa
nguồn cung dầu mà không cần đến thỏa thuận giữa Saudi Arabia và Nga.
Hơn
nữa, thỏa thuận giữa Nga và Saudi Arabia chỉ mới là đóng băng sản lượng, nghĩa
là không làm xấu đi tình hình. Phát biểu trên kệnh CNBC vào ngày 18.2.2016, Bộ
Trưởng Thương Mại Adel Al-jubers đã nói rằng Saudi Arabia chưa chuẩn bị để cắt
giảm sản lượng ở bối cảnh hiện tại.
Vai trò của FED trong việc cứu giá dầu.
Mặc
dù Mỹ không phải là quốc gia xuất khẩu dầu lớn nhưng vai trò của FED là rất
quan trọng diễn biến của giá dầu. Sự thực là giá dầu sụp đổ hơn 70% kể từ tháng
6.2014 là do tác động đồng thời từ việc Mỹ và Saudi Arabia tăng nguồn cung dầu
ra thế giới nhưng cũng là do đồng USD tăng giá hơn 20%.
Theo
Business Insider, trích dẫn một quan sát từ nhà phân tích Mark Dow, thì nguyên
nhân thực sự dẫn đến sự sụp đổ của giá dầu trong 2 năm gần đây chính là do: “Nợ”.
Dow nhận thấy các công ty trong ngành dầu khí kể cả các công ty nhà nước thuộc
các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ như OPEC và gần đây là những công ty sản xuất dầu
đá phiến ở Mỹ, đã sử dụng đòn bẩy nợ quá cao bởi cơn nghiện đồng USD giá rẻ từ
chính sách nới lỏng tiền tệ của FED từ năm 2008. Khi giá dầu đột ngột giảm và đồng
USD tăng giá bởi FED thắt chặt tiền tệ, các công ty trong ngành dầu khí buộc phải
bán tháo bằng bất cứ giá nào để có tiền trả nợ. Chính đây là lý do tại sao, thị
trường luôn tràn ngập dầu trong 2 năm vừa qua.
Theo
một nghiên cứu của Jaime Caruana của BIS (Ngân hàng thanh toán quốc tế), các
khoản nợ đang lưu hành của công ty dầu và khí đốt trên toàn cầu tăng từ 455 tỷ
USD vào năm 2006 lên mức 1,400 tỷ USD vào năm 2014. Trong thời gian này, các
khoản vay tổng hợp (syndicated loans) của lĩnh vực dầu khí tăng từ 600 tỷ USD
lên 1,600 tỷ USD.
Hình
dưới cho thấy các khoản nợ đang lưu hành của Mỹ và các thị trường mới nổi. Kể từ
khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ diễn ra vào năm 2014, lợi suất trái phiếu và CDS
trong ngành năng lượng đã tăng vọt và hiện đang ở gần mức khủng hoảng 2008, và
cao hơn nhiều so với các lĩnh vực khác.
Có
thể nói rằng, chính sách tiền tệ của FED sẽ đóng vai trò như van xả trong ngành
dầu khí. Việc FED thắt chặt tiền tệ khiến cho đồng USD tăng giá 20% trong 2 năm
vừa qua đang dẫn đến tình trạng kiệt quệ tài chính trong lĩnh vực năng lượng và
dẫn đến tình trạng dư thừa nguồn cung dầu. Do đó, nếu như các quốc gia xuất khẩu
dầu mỏ muốn thực hiện cắt giảm nguồn cung dầu, cần phải chờ đợi xem FED có những
động thái làm giảm giá đồng USD hay không?
Vào
tháng 12.2015, FED thực hiện tăng lãi suất liên bang lần đầu tiên sau 10 năm
lên 0.25%/năm. Ngay lập tức, một cơn bão tài chính đã xuất hiện cuốn phăng hơn
14,000 tỷ USD trên TTCK toàn cầu. Tình trạng hoảng loạn đẩy giá vàng tăng vọt
hơn 10% trong khi giá dầu trượt dốc về mức đáy 26 USD/thùng. Vì vậy, thị trường
đang chờ đợi một động thái của FED trong việc trì hoãn lịch trình tăng lãi suất
trong phiên họp tháng 3.2016 (diễn ra vào ngày 15 và 16).
Diễn
biến của thị trường lãi suất tương lai cho thấy, thị trường đang kỳ vọng FED
không tăng lãi suất cho đến tận năm 2018. CME Fedwatch, là công cụ để đo lường
khả năng FED tăng lãi suất thậm chí đã nằm ở mức âm vào tuần trước (ngày
11.2.2016), khi xác xuất -6% cho khả năng FED tăng lãi suất vào tháng 3 và -7%
cho khả năng tăng lãi suất vào tháng 6 và -14% cho khả năng tăng lãi suất vào
tháng 9. Trong những ngày gần đây, sau khi Nhật Bản thực hiện chính sách lãi suất
âm, FED cũng đã thảo luận về khả năng thực hiện chính sách lãi suất âm. Trong
phiên điêu trần trước Quốc Hội vào đầu tháng 2, Chủ tịch Janet Yellen nói rằng
FED đang nghiên cứu ý tưởng về việc thực hiện lãi suất âm cho phần tiền gửi thặng
dư của ngân hàng tại FED.
Việt Nam hưởng lợi khi giá dầu tăng trở lại
Nếu
như FED đáp ứng kỳ vọng của thị trường trong việc hoãn tăng lãi suất trong
tháng 3.2016, giá dầu có khả năng sẽ phục hồi mạnh. Trên biểu đồ kỹ thuật (theo
tuần), giá dầu và chỉ báo RSI đang có “khả năng” hình thành phân kỳ dương tăng
giá.
Theo
đánh giá của Fitch, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề
ở Châu Á khi giá dầu giảm hơn 75% khi thâm hụt ngân sách tăng, đầu tư nước
ngoài vào lĩnh vực dầu khí giảm, và cán cân vãng lại sụt giảm.
Trên
TTCK, việc giá dầu sụt giảm mạnh đã khiến cổ phiếu ngành dấu khí, có tỷ trọng vốn
hóa cao trong VN-Index sụt giảm mạnh. Trong đó, đáng chú ý là mã cổ phiếu GAS,
PVD...Sự bán tháo của cổ phiếu ngành dầu khí do đó làm ảnh hưởng xấu đến toàn bộ
TTCK Việt Nam nói chung.
Vì
vậy, việc giá dầu phục hồi trở lại sẽ giúp bức tranh của thị trường chứng khoán
và nền kinh tế Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.
Trương Minh Huy
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét